اختلاف ایران و اروپا درباره زمان از سرگیری مذاکرات برجام
به گزارش راهبرد معاصر این پایگاه نوشته مقام‌های ایران و اتحادیه اروپا بعد از دیدار در تهران نتوانسته‌اند بر سر چارچوب زمانی برای آغاز مجدد مذاکرات وین به توافق برسند، اما دو طرف طی روزهای آتی برای رایزنی‌های بیشتر در بروکسل با هم دیدار خواهند کرد.
«انریکه مورا»، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تا کنون شش دور گفتوگو در وین برای مذاکرات برجام تشکیل داده است اما هفتمین دور این مذاکرات برگزار نشده و طرف‌ها در خصوص آن اختلاف دارند.
«پیتر استانو»، سخنگوی انریکه مورا گفته سفر مورا به تهران «ضرورت ازسرگیری مذاکرات وین» را مورد تأکید قرار داد. او گفت: «ما منتظر پاسخ ایرانی‌ها هستیم.»
استانو گفت جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم در راستای مأموریتی مشابه به آمریکا سفر کرده است. او گفت: «جوزپ بورل هم به نوبه خودش به واشنگتن سفر کرده و قرار است با همتای آمریکایی‌اش جوزپ بورل در خصوص توافق هسته‌ی رایزنی کند.»
او گفت: «ما نتایج این مذاکرات را خواهیم دید.»
وزارت خارجه ایران گفته در خصوص نیت واشنگتن برای پایبندی به مفاد توافق هسته‌ای که «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور سابق آمریکا از آن خارج شد «تردیدهای جدی» دارد.
دیپلمات‌های سه کشور اروپایی طرف برجام روز گذشته (چهارشنبه در گفتوگو با رویترز توضیحاتی درباره اهداف سفر «انریکه مورا»، هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپا به تهران ارائه کرده‌اند.
دیپلمات‌های این سه کشور در یادداشتی روز چهارشنبه خاطرنشان کردند: «این سفر در زمانی مهم انجام می‌شود. وضعیت در زمینه [برنامه] هسته‌ای ایران بدتر شده و اوضاع مدام به سمت بدتر شدن حرکت کرده است.»
در ادامه این بیانیه آمده است: «به این دلیل ما این سفر را سفری طبق روال معمول نمی‌دانیم بلکه آن را بازدیدی سرنوشت‌ساز در شرایط بحران می‌دانیم.»
در هفته‌های اخیر، مقام‌های دولت «جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا بارها دولت جدید ایران را متهم کرده‌اند که در حال اتلاف وقت است و تمایلی برای بازگشت به مذاکرات وین ندارد.
با این حال، «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز جمعه (۱۶ مهر ماه) بار دیگر با تأکید بر قصد ایران برای بازگشت به مذاکرات وین گفته بود: «در حال نزدیک شدن به جمع بندی نهایی در دولت جدید، (دولت سیزدهم) هستیم».
وی همچنین یادآور شده بود: «برای دولت جدید که دولت عملگرا و نتیجه گراست، بسیار مهم است که در مذاکرات منافع و حقوق ملت ایران به طور کامل تامین شود».
وزیر امور خارجه ایران با تأکید بر اینکه ما وقت خودمان را در مذاکرات تلف نخواهیم کرد، بیان کرده بود: «برای ما مهم است که نشانه‌هایی از طرف مقابل از جمله آمریکا دریافت کنیم که نشان دهنده نیت جدی آمریکایی‌ها برای بازگشت کامل به تعهداتشان باشد».
ایران در سال ۲۰۱۵ به توافقی با کشورهای موسوم به گروه ۱+۵ برای حل و فصل تنش‌ها بر سر برنامه هسته‌ای خود دست پیدا کرد. علی‌رغم اذعان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به پایبندی ایران به تمامی تعهداتش، دولت آمریکا در اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۷ به صورت یکجانبه از این توافق خارج شد.
دولت جو بایدن، علی‌رغم اعتراف به شکست سیاست فشار حداکثری علیه ایران از انجام اقداماتی که برای بازگشت به برجام ضروری بوده خودداری کرده و عملاً پیگیری سیاست ترامپ را علیه ایران در دستور کار قرار داده است.
بایدن و مشاورانش گفته‌اند قصد دارند آمریکا را به برجام بازگردانند، اما می‌خواهند از بازگشت به برجام به عنوان «سکویی برای قوی‌تر و طولانی‌تر کردن» این توافق استفاده کنند.
جمهوری اسلامی ایران تأکید کرده با توجه به اینکه آمریکا طرفی بوده که توافق را نقض کرده این واشنگتن است که باید با رفع تحریم‌ها به توافق بازگردد و لازم است اجرای تعهدات آمریکا مورد راستی‌آزمایی قرار گیرد. تهران البته تأکید کرده اصرار یا عجله‌ای برای بازگشت آمریکا به توافق ندارد.
تا کنون ۶ دور مذاکره در شهر وین میان آمریکا و سایر طرف‌های برجام غیر از ایران برای تسهیل بازگشت آمریکا به برجام انجام شده است. طرف‌ها می‌گویند پیشرفت‌های ملموسی در این مذاکرات حاصل شده اما پاره‌ای اختلافات کماکان باقی است.
یکی از زمینه‌های اختلاف در این مذاکرات اصرار آمریکا بر حفظ برخی از تحریم‌هایی است که دولت «دونالد ترامپ» بعد از خروج از برجام علیه ایران اعمال کرده است. مضاف بر این، دولت بایدن اعلام کرده هیچگونه ضمانتی نمی‌تواند درباره عدم خروج دوباره دولت‌های بعدی آمریکا از برجام بدهد.
مضاف بر این، مقام‌های دولت آمریکا پیش از این تصریح کرده‌اند که قصد دارند از ورود به برجام به عنوان «سکویی» جهت پرداختن به سایر اختلافات از جمله مسائل موشکی و منطقه‌ای استفاده کنند./فارس